Postępowanie w terapii trądziku różowatego w gabinecie kosmetologicznym
Spis treści
Wstęp
Trądzik różowaty (łac. rosacea) to przewlekła dermatoza o charakterze zapalnym. Najczęstszą lokalizacją zmian typowych dla rosacea jest skóra twarzy. Charakteryzuje się przejściowy lub utrwalony rumieniem, teleangiektazjami, epizodami zapalnymi z grudkami i krostkami, a w ciężkich przypadkach zmianami przerostowymi okolicy nosa. Trądzik różowaty występuje znaczenie częściej u kobiet niż u mężczyzn. Rosacea dotyka najczęściej osób z jasną skórą, głównie I i II fototypem według skali Fitzpatricka. Przebieg choroby jest często przewlekły z okresami zaostrzeń i remisji. Przyczyna choroby nie jest nie do końca poznana. Na powstawanie trądziku różowatego wpływa wiele czynników takich jak: wrodzona odporność immunologiczna, zaburzenia naczyniowe oraz działanie czynników wywołujących i zaostrzających zmiany skórne [1-3].
Czynniki zaostrzające zmiany skórne
Etiopatogeneza trądziku nie jest całkowicie poznana. Do czynników nasilających objawy i przebieg choroby zaliczamy: czynniki mikrobiologiczne, promieniowanie UV, wysoką i niską temperaturę, wolne rodniki, wybrane leki, substancje kosmetyczne, intensywny wysiłek fizyczny, niektóre napoje i pokarmy, stres oraz palenie wyrobów tytoniowych. Czynniki te nazywane są triggerami [4].
Obraz kliniczny
Trądzik różowaty w początkowym okresie charakteryzuje się obecnością w środkowej części twarzy symetrycznego, napadowego rumienia. Zjawisko to określane jest mianem flushing/blushing. Z czasem częstość występowania rumienia rośnie, aż do momentu utrwalenia się i pojawienia drobnych, rozszerzonych naczyń krwionośnych – teleangiektazji. Podczas długotrwałego przebiegu choroby mogą wystąpić również grudki i krosty, w ciężkich przypadkach zmiany okolicy nosa (tzw. rinophyma) [5].
Postaci rosacea
Rozpoznanie choroby opiera się głównie na kryteriach klinicznych. Na podstawie obrazu zmian skórnych i towarzyszących im objawów, National Rosacea Society wyróżnia cztery postaci trądziku różowatego: rumieniowo-teleangiektatyczną, grudkowo- krostkową, guzkową i oczną [5].
Pielęgnacja
Skóra z trądzikiem różowatym wymaga dedykowanej pielęgnacji. Kluczowe jest delikatne i dokładne oczyszczanie. Pielęgnacja powinna opierać się przede wszystkim na poprawie funkcji bariery lipidowej oraz nawilżeniu i regeneracji skóry. Niezbędna jest również fotoprotekcja. W pielęgnacji warto uwzględnić substancje czynne takie jak: niacynamid, kwas azelainowy, kwas traneksamowy, prebiotyki, polihydroksykwasy oraz antyoksydanty [6-7].
Terapie profesjonalne Hi-Tech
W piśmiennictwie istnieje wiele doniesień wskazujących na korzystne działanie terapii HI TECH u pacjentów z trądzikiem różowatym. Zadowalające efekty terapeutyczna przynoszą zabiegi z wykorzystaniem: intensywnego światła pulsacyjnego (IPL), światła wąskopasmowego (Dye-VL), pulsacyjnego lasera barwnikowego (PDL), lasera neodymowo-yagowego oraz lasera KTP. Technologie znajdują swoje zastosowanie w leczeniu teleangiektazji, rumienia, zarówno napadowego, jak i utrwalonego [8].
Podsumowanie
Trądzik różowaty jest chorobą przewlekłą, której etiopatogeneza jest złożona i nie do końca wyjaśniona. Obraz kliniczny choroby jest zróżnicowany i uzależniony w dużym stopniu od stylu życia. Najlepsze wyniki terapii u pacjentów z rosacea można osiągnąć poprzez połączenie farmakoterapii z odpowiednią codzienną pielęgnacją, zabiegami profesjonalnymi oraz unikaniem czynników zaostrzających zmiany skórne.
Piśmiennictwo
- Hirsch R.J., Weinberg J.M. Rosacea 2000. Cutis 2000; 66: 125–128.
- Raszeja-Kotelba B., Pecold K., Pecold-Stępniewska H. i wsp. Oczny trądzik różowaty — aktualne dane etiopatogenetyczne, kliniczne i terapeutyczne oraz opis trzech przypadków. Post. Dermatol. Alergol. 2004; 21: 144–150.
- D. Ogrodzka: Rola kosmetologa w leczeniu trądziku różowatego, Forum Edukacyjne Fizjoterapii i Kosmetologii, 2013, 1-6.
- Górkiewicz-Petkow A., Kałużna L. Prerosacea — patogeneza i leczenie. Dermatologia Estetyczna 2001; 3: 252–257.
- Sobottka A., Lehmann P. Rosacea 2009: Neue Erkenntnisse zur Pathophysiologie, klinische Ma festationsformen und Therapiestrategien. Hautarzt. 2009; 60: 999–1009.
- B. Zegarska, W. Placek: Zasady pielęgnacji skóry w przebiegu trądziku różowatego, Dermatologia Estetyczna, 6, 2004, 281-284.
- D. Nowicka: Dermatologia. Podręcznik dla studentów kosmetologii, Górnicki Wydawnictwo Medyczne, Wrocław 2007, 41-42.
- E. Robak, L. Kulczycka: Trądzik różowaty – współczesne poglądy na patomechanizm i terapię, Post. Hig. Med. Dośw., 64, 2010, 439-450.