Możliwe powikłania po zabiegach z wykorzystaniem peelingów chemicznych

Peelingi chemiczne, tak jak inne zabiegi powodujące uszkodzenie naskórka, mogą powodować szereg niepożądanych efektów, czyli powikłań pozabiegowych. Do powikłań dochodzi najczęściej w wyniku użycia nieodpowiedniej do fototypu i rodzaju skóry mocy kwasu, niedostatecznego przygotowania skóry do zabiegów kwasowych, braku lub zbyt małej ochrony przeciwsłonecznej i złej pielęgnacji pozabiegowej przez klienta. Peelingi oddziałujące na poziomie bardzo powierzchniowym i powierzchniowym są mało inwazyjne i z reguły nie wywołują działań niepożądanych. Na powikłania najbardziej narażone są osoby z ciemniejszą karnacją oraz został wykonany peeling średnio-głęboki i głęboki.

Wyróżnia się powikłania natychmiastowe i opóźnione:

• Rumień będący naturalną reakcją skóry na działanie czynników chemicznych może utrzymywać się maksymalnie 5 dni po wykonaniu peelingu powierzchniowego, 15-30 dni po średnio-głębokim i 60-90 dni po najagresywniejszym peelingu głębokim. Jeśli jest obecny na powierzchni zabiegowej przez dłuższy czas nosi nazwę rumienia przetrwałego mogącego prowadzić do bliznowacenia, w leczeniu tego typu zmian zaleca się kurację sterydami lub zabiegi laserowe.
• Ból i podrażnienie, które występują w stopniu umiarkowanym jest normalną reakcją skóry na działanie peelingów średnio-głębokich i głębokich, natomiast nigdy nie powinny pojawiać się po kwasach oddziałujących na powierzchniowych warstwach skóry.
• Świąd pojawiający się w okresie rekonwalescencji i łuszczenia skóry nie jest procesem niepokojącym. Natomiast gdy się nasila a na powierzchni skóry pojawiają się grudki i trwały rumień świadczy to o reakcji alergicznej na składniki preparatów stosowanych w trakcie zabiegu lub w pielęgnacji pozabiegowej.
• Obrzęk obecny na skórze klienta do 72 godzin po wizycie w gabinecie kosmetycznym jest zjawiskiem naturalnym, gdyż substancje chemiczne powodują kontrolowany stan zapalny. Gdy się nasila i uwidacznia w okolicy oczu koniecznym może być zastosowanie sterydów.
• Przebarwienia mogą pojawiać się w wyniku zdrapywania łuszczącej się skóry i strupków, niedostatecznej ochrony skóry przed słońcem, zbyt dużej ekspozycji na promieniowanie słoneczne. Powstawanie tego rodzaju defektów skóry jako powikłań zdarza się dość rzadko u osób zaliczanych do fototypu I i II, znacznie częściej u klientów z fototypem III-VI. Wbrew pozorom to peelingi powierzchniowe będą częściej powodować hiperpigmentację powierzchni poddanej zabiegowi niż peelingi głębokie. Głębsza penetracja substancji wywołujących proces keratynizacji prowadzi do destrukcji większej ilości komórek barwnikowych.
• Opryszczka aktywna jest przeciwwskazaniem do peelingu. Natomiast u osób, u których wirus jest w postaci utajonej, pod wpływem uszkodzenia skóry wywołanego przez peeling chemiczny wirus może się aktywować i dojść do wysiewu zmian. Dlatego u osób ze skłonnością do opryszczki zaleca się kurację przed i po zabiegu acyklowirem.
• Infekcja grzybicza może wystąpić u osób po długotrwałych kuracjach antybiotykami lub lekami steroidowymi.
• Zakażenia bakteryjne wywołane przez paciorkowce i gronkowce występują dość rzadko, ale jednak mogą pojawić się po zastosowaniu TCA. Pojawiają się w wyniku zbyt długiego trzymania opatrunków i małej higieny rany. Wynikiem infekcji jest dłuższa rekonwalescencja oraz owrzodzenia i nadżerki z wydzieliną ropną.
• Bliznowacenie występuje zwykle po głębokich eksfoliacjach. Bardziej podatnymi są klientki, u których w wywiadzie stwierdzono nieprawidłowe gojenie, przyjmowały izotretynoinę, mają skłonność do bliznowacenia.
• Osutka trądzikowa i drobne prosaki mogą uwidocznić się od 2 do 4 dni po zabiegu. Narażone są osoby ze skórą łojotokową i skórą podatną na trądzik pospolity. Jest to paradoksalne, gdyż peelingi łagodzą wszelkie stany trądzikowe. Powikłanie może być związane ze stosowaniem maści o tłustym podłożu w okresie gojenia skóry.

Bibliografia

1. Serafin E., Chlebus M.: Medycyna Estetyczna. Tom I, Medical Education Sp.z.o.o., Warszawa, 2010, 25-52.
2. Rżdanek Ł.: Peelingi - zastosowanie, możliwości, zagrożenia. Kosmetologia Estetyczna. 2013; 3(2): 179-184.
3. Kamińska A.: Powikłania pozabiegowe. Cabines Polska. 2009; Czerwiec-Lipiec; str.:33-34
4. Walkowicz G.: Peelingi chemiczne. Kosmetologia Estetyczna. 2019; 8(5): 567-570.