Pielęgnacja skóry twarzy z łuszczycą

Wstęp

Łuszczyca jest przewlekłą, zapalną chorobą skóry, charakteryzującą się przyspieszonym procesem rogowacenia komórek naskórka, co prowadzi do powstawania czerwonych, łuszczących się miejsc na skórze. Zmiany te mogą pojawić się na skórze na różnych częściach ciała, także na twarzy co często mocno odbija się na samopoczuciu i komforcie życia chorego. W przypadku skóry twarzy oprócz charakterystycznych zmian łuszczycowych często odczuwalna jest suchość, ściągnięcie, podrażnienie, a nawet pieczenie skóry. W celu szybszej redukcji zmian zapalnych częstym elementem leczenia jest miejscowa farmakoterapia, jednak jej uzupełnieniem i podstawą powinna być odpowiednia pielęgnacja skóry, nakierowana na nawilżenie, odbudowę i wzmocnienie bariery naskórkowej.

Pielęgnacja skóry z łuszczycą

Skóra twarzy jest wyjątkowo delikatna, a zmiany łuszczycowe w tym obszarze mogą być szczególnie uciążliwe. W pielęgnacji skóry należy zwrócić szczególną uwagę na kilka ważnych aspektów, które wzmocnią skórę i pozwolą zmniejszyć odczuwany dyskomfort.

1. Oczyszczanie

W celu delikatnego, ale skutecznego oczyszczania skóry warto wybierać produkty o fizjologicznych pH skóry, a unikać preparatów na bazie mydła, SLS czy SLES.

2. Nawilżenie i natłuszczenie

Nawilżenie to kluczowy element w pielęgnacji skóry dotkniętej łuszczycą. Wskazane są preparaty, które nie tylko nawilżają, ale także wzmacniają barierę skórną, zapobiegają utracie wody ze skóry i wspomagają regenerację.Takie dzialanie wykazują emolienty. W kosmetykach warto szukać składników nawilżających tj. gliceryna, kwas hialuronowy czy mocznik, ale również składników odbudowujących i zabezpieczających skórę jak ceramidy, skwalan czy fospolipidy.

3. Łagodzenie podrażnień

Warto zwrócić uwagę także na składniki łagodzące, które pomogą zmniejszyć podrażnienie, zaczerwienienie i stany zapalne. Wśród nich szczególnie polecane są alantoina, pantenol, beta-glukan czy ekstrakty roślinne takie jak aloes czy wąkrota azjatycka.

4. Złuszczanie

To ważny krok w pielęgnacji. Gdy komórki naskórka się gromadzą tworząc łuskę, zwiększa to stan zapalny, ale także wpływa na zmniejszone działanie stosowanych kosmetyków czy preparatów leczniczych. Choć osoby z łuszczycą muszą unikać agresywnych peelingów mechanicznych, świetnie sprawdzą się do tego produkty z kwasem salicylowym czy mocznikiem w wyższym stężeniu.

5. Fotoprotekcja

Choć zmiany łuszczycowe często dobrze reagują na promieniowanie UV (fototerapia) należy pamiętać o odpowiedniej ochronie przed jego negatywnymi skutkami. W tym celu zalecane jest stosowanie kremów z odpowiednio wysokim współczynnikiem ochrony SPF, szczególnie, gdy stosowane są miejscowe preparaty lecznicze (retinoidy,sterydy).

Miejscowe preparaty lecznicze

Sterydy

Steroidy są jednymi z najczęściej stosowanych leków w terapii łuszczycy. Steroidy miejscowe działają przeciwzapalnie, zmniejszają zaczerwienienie oraz łagodzą objawy swędzenia i bólu. I choć stosowanie sterydów na twarzy może przynieść szybkie rezultaty to wymaga dużej ostrożności. Steroidy mogą powodować ścienczenie skóry, rozszerzenie naczyń krwionośnych, a w przypadku długotrwałego stosowania – trądzik sterydowy. W związku z tym, ich stosowanie na twarzy powinno być krótkotrwałe i odbywać się pod ścisłą kontrolą lekarza.

Retinody

Retinoidy, pochodne witaminy A, odgrywają istotną rolę w leczeniu łuszczycy, szczególnie w terapii miejscowej. Głównym mechanizmem ich działania jest regulowanie procesu keratynizacji – zaburzonego u osób z łuszczycą. Retinoidy normalizują cykl wzrostu komórek skóry, hamując nadmierną proliferację keratynocytów, co skutkuje zmniejszeniem tworzenia łusek i poprawą tekstury skóry.

Jednym z najczęściej stosowanych retinoidów w leczeniu łuszczycy jest tazaroten, który działa przeciwzapalnie, normalizując proces rogowacenia naskórka i zmniejszając stan zapalny w obrębie zmian skórnych. Retinoidy mogą być stosowane zarówno w leczeniu łuszczycy plackowatej, jak i w leczeniu zmian na skórze głowy, chociaż należy pamiętać, że ich stosowanie wiąże się z ryzykiem podrażnień, szczególnie w początkowych fazach leczenia.

Składniki, których należy unikać

Pielęgnacja skóry z łuszczycą wymaga używania odpowiednich preparatów, jednak równie ważne jest unikanie pewnych składników, które mogą nasilić objawy choroby. Należy szczególnie uważać na:

• Alkohol i substancje wysuszające, które mogą osłabić barierę ochronną skóry i prowadzić do jej przesuszenia.
• Aromaty i sztuczne barwniki, które mogą wywołać reakcje alergiczne i nasilić objawy choroby.

Podsumowanie

Pielęgnacja skóry twarzy z łuszczycą, zarówno przy aktywnych zmianach jak i w okresie remisji powinna być nakierowana na nawilżanie, ochronę i wzmacnianie bariery naskórkowej. W leczeniu aktywnych zmian pomocne mogą być miejscowe preparaty sterydowe czy retinoidy, jednak należy przy nich zachować szczególną ostrożność.Odpowiednia pielęgnacja skóry pozwala przywrócić jej równowagę, zmniejszając tym samym ryzyko podrażnień i pogorszenia zmian chorobowych.

Bibliografia

1. Wolk, K., & Zschocke, I. (2017). Psoriasis and its management. European Dermatology Forum
2. Czarnecka-Operacz M. (2018) Dermatologia w praktyce.
3. Mrowietz, U., & Kragballe, K. (2012). Treatment of psoriasis. British Journal of Dermatology.
4. Górski Z., Górski J. (2015) Dermatologia kliniczna
5. National Psoriasis Foundation (2024). Skin care and treatment for psoriasis. Available online: https://www.psoriasis.org/
6. Marona H., Gunia A.,Pękala E. (2010) Retinoidy – rola w farmakoterapii w aspekcie komórkowego mechanizmu działania Farm Pol, 66(3): 187-192
7. O’Reilly, L. P., & Menter, A. (2009). Topical treatments in psoriasis. Journal of the American Academy of Dermatology, 61(2), 263-272.
8. Chimenti, S., & Cattarini, G. (2012). Topical treatment of psoriasis with tazarotene. British Journal of Dermatology, 167(2), 38-45.
9. Kerdel, F. A., & Stern, R. S. (2014). Topical corticosteroids in the treatment of psoriasis. Psoriasis: Targets and Therapy, 4, 65-74.
10. Ellis, L. A., & Ward, K. M. (2015). The role of emollients and topical corticosteroids in the management of psoriasis. Journal of Dermatological Treatment, 26(2), 101-108.
11. Bewley, A., & Saurat, J. H. (2014). The use of topical corticosteroids in dermatology. Journal of Dermatological Treatment, 25(6), 406-414.